مقدمه:
عوامل فیزیکی از شایعترین عوامل زیان آور محیط کاری است،در بخش عوامل فیزیکی، اولین کار ،شناسایی و ارزیابی عوامل_ دوم اندازه گیری آنها با روشهای استاندارد و سوم کنترل محیط است .
اندازه گیری سرعت جریان هوا
جریان هوا عموما در اثر اختلاف دمای 2 محیط که موجب اختلاف فشار میشودایجاد میگردد.
به عبارت دیگر جریان هوا در اثر حرکت مولکولهای هوااز نقاط پرفشار به نقاط کم فشار محیطی میباشد ، که اختلاف فشار نیز ممکن است بدلیل تغییرات دما در 2 منطقه باشد.
وسایلی که برای اندازه گیری سرعت جریان هوا بکار برده میشوند، عبارتند از:
1)لوله پیتو (در داخل فنها و کانالها) (روش مستقیم)
2)بادسنج پره ای یا آنمومتر(در قسمت جلو یا دهانه کانالها و فنها)(روش مستقیم)
3)دماسنج کاتا ترمومتر( در فضاهای عمومی که جریان هوا ملایم و نامحسوس است و در محیط کاری)که میانگین سرعت جریان هوا را مستقل از جهت آن نشان میدهد.(روش غیر مستقیم)
4) وسایلی که سرعت جریان هوا را با عنصر حساس حرارتی(سنسور)اندازه گیری میکنند.(روش مستقیم).عملکرد این وسایل به گونه ای است که برخورد هوا با عنصر حساس،دمای آن را متناسب با سرعت جریان هوا کاهش میدهد،این کاهش موجب ایجاد جریان الکتریکی شده و در نهایت سرعت جریان هوا سنجش میشود .باید توجه داشت که در این نوع سرعت سنج ها اندازه گیری متاثر از جهت جریان هوا خواهد بود.
در مکانهایی که سرعت جریان هوا قابل توجه است و جهت جریان هوا، یکطرفه میباشد از بادسنج پره ای(روش مستقیم) استفاده میشود که این وسیله را در جهت جریان باد قرار داده و سرعت گردش پره های بادسنج متناسب با سرعت جریان هواست و لذا میزان سرعت جریان هوا را میتوان از روی صفحه نمایش بادسنج مستقیما بر حسب متر بر ثانیه قرائت کرد.(روش قراعت مستقیم)
دما سنج کاتا ترمومتر (kata thermometer)
شبیه دماسنجهای معمولی( الکلی) است با این تفاوت که دارای یک مخزن نسبتا بزرگ به ابعاد5/1 ×57/0اینچ در پایین است که از الکلهای رنگی پر شده است و یک مخزن کوچک در قسمت بالا که در هنگام گرم شدن و افزایش انبساط ، الکل در مخزن کوچک جمع میشود ونقش حفاظتی را برای دماسنج ایفا میکند. بر روی دماسنج 2 شاخص a و b حک شده است که فاصله این دو را ردیف سردشوندگی گویند و اختلاف حرارتی این دو شاخص 3 درجه سانتیگراد یا 5 درجه فارنهایت است.
در پشت دماسنج کاتا عددی نوشته شده که به فاکتور کاتا معروف است و برای دماسنجهای مختلف متفاوت است و هر کارخانه فاکتور مربوط به هر کاتا را روی آن حک میکند.
فاکتور کاتا در واقع معرف مقدار انرژی تبادل یافته بین محیط و کاتا ترمومتر است .
انواع کاتا ترمومتر:
1) دماسنج کاتای خشک یا طبیعی وتر
2) دماسنج کاتای نقره اندود
این 2 دماسنج از نظر ساختمان شبیه هم بوده و اختلافشان در مخزن آنهاست .
مخزن کاتای نقره اندود،از نقره پر شده که از این طریق پرتوها ی تابشی را منعکس کرده و خطاهایی که ممکن است ،تابشها در زمان سردشوندگی ایجاد کنند را از بین میبرد.
در مکانهایی که منابع حرارتی یا سطوح داغ وجود دارند از دماسنج کاتای نقره اندود استفاده میشود .
دماسنجهای کاتا معمولا در سه ردیف سرد شوندگی ساخته میشوندکه عبارتند از:
1) کاتای استاندارد با ردیف 35 تا 38 درجه سانتیگراد یا 95 تا 100 درجه فارنهایت برای اندازه گیری سرعت جریان هوا در محیط معمولی یا محیطی که دمای آن پایین است بکار میرود.
2) 52 تا 55 درجه سانتیگراد یا 125 تا 130 درجه فارنهایت برای اندازه گیری سرعت جریان هوا در محیط های گرم مناسب است.
3) کاتا با ردیف 63 تا 66 درجه سانتیگراد یا 145 تا 150 درجه فارنهایت برای اندازه گیری سرعت جریان هوا در محیط خیلی گرم بکار میرود.
ادامه مطلب ...
اصول طراحی تهویه صنعتی
در فرآیندهای سرد و نیمه سرد
به جرات می توان اذعان داشت بسیاری از نکات تئوری بسیار عالی در زمینه تهویه و محاسبات طراحی آن در این فایل موجود است.
ادامه مطلب ...
٢-فشار بیش از حد را کاهش دهید
٣-همه چیز را در محدوده دسترسی خود قرار دهید
۴-کار را در ارتفاع صحیح انجام دهید.
۵-حرکات اضافی را کاهش دهید
۶-خستگی و بار استاتیک را به حداقل برسانید.
٧-نقاط تحت فشار را به حداقل برسانید.
٨-فضای کافی برای کار در نظر بگیرید.
٩-حرکت کنید و عضلات را منقبض و منبسط نمایید.
١٠-یک محیط کار راحت و قابل انعطاف را فراهم نمایید.
مقررات وتوصیه های مربوط به حوادث ناشی ازکار (ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی)
ایمن سازی محیط کارگاه ومراکز تولیدی وظیفه ای دوگانه است که هم کارفرما و همدستگاههای دولتی و بیمه ای درقبال آن مسئولند . حوادث ناشی ازکار متاسفانه درکشورما درسطح بسیار بالائی اتفاق می افتد وهزینه هایی که جامعه چه از نظر اجتماعی وچهاز نظر اقتصادی دراین خصوص می پردازد شدیداً نگران کننده است. حوادثی که درکارگاه ها اتفاق می افتد وموجب ازکارافتادگی، فوت و بیماری کارگران می گردد به یکاندازه کارفرما وسازمان بیمه گر را به چالش می طلبد .ضمن اینکه مشکلات و فشارهایروحی وروانی ناشی از آن که به خانواده های حادثه دیده وارد می شود خود مقولهجداگانه ای است که بار آن را جامعه بطور مستقیم به دوش می کشد. بنابراین برایپیشگیری از حوادث داخل کارگاه که پیامدهای ناگوار آن دامنگیر همگان از جملهکارفرما، سازمان بیمه گر وخانواده های حادثه دیده ودرنهایت جامعه می گردد، دستگاههاومراکز دولتی و بیمه ای نیز مکلفند با اتخاذ تدابیر واقداماتی کارفرما را بهاستانداردسازی محیط کار ترغیب سازند. چنانچه این موضوع برای کارفرمایان روشن شود کهایمنی کارگاه و تامین وسائل ایمنی برای کارگران موجب کاهش حوادث و درنتیجه تبعاتبعدی آن می گردد انگیزه لازم را برای تامین حداقل استانداردهای ایمنی بکار خواهندگرفت . البته این مهم نیازمند قوانین ومقررات جامعی است که تلاش جمعی کارفرمایان ،بیمه شدگان و دولت را جهت تحقق آن می طلبد.